Guimarães
Guimarães to jedno z najważniejszych miejsc w historii Portugalii, a jednocześnie wciąż mało popularny kierunek wśród turystów. Historyczne centrum miasta, wpisane w 2001 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO, zachwyca plątaniną wąskich, brukowanych uliczek, urokliwymi placami oraz średniowiecznymi kościołami i klasztorami. Na północ od starówki góruje zamek z X wieku - jedna z najstarszych i najważniejszych warowni w kraju.
Miasto zostało założone przez Vimara Peresa, pierwszego hrabiego Portugalii, a jego pierwotna nazwa Vimaranis z czasem przekształciła się w Guimarães. To tutaj urodził się pierwszy król Portugalii, Alfons I, i to stąd rozpoczęła się XII-wieczna rekonkwista. Nie bez powodu miasto nazywane jest "kolebką Portugalii".
Dziś Guimarães, pełne zabytków i średniowiecznego klimatu, jest jednym z najbardziej nastrojowych portugalskich miasteczek i świetnym kierunkiem na jednodniową wycieczkę z Porto.
Jak dojechać z Porto
Do Guimarães najłatwiej dotrzeć bezpośrednim pociągiem z głównego dworca São Bento w Porto. Podróż trwa około 1 godzinę, a bilet w jedną stronę kosztuje 3,55 €. Aktualne godziny odjazdów można sprawdzić na oficjalnej stronie przewoźnika: Link do strony cp.pt. Bilety kupicie bezpośrednio na dworcu, w biletomatach lub kasie. Pamiętajcie, aby przed wejściem do pociągu skasować bilet w żółtym kasowniku.
Co warto zobaczyć
Guimarães kryje w sobie wiele wspaniałych zabytków, których historia sięga samych początków Portugalii. Na zwiedzanie tego klimatycznego miasteczka spokojnie wystarczy jeden dzień, jednak jeśli chcecie bardziej zagłębić się w historię, tradycje i dokładnie zwiedzić wszystkie ważne miejsca, warto przeznaczyć na wizytę nieco więcej czasu. Urokliwe, średniowieczne uliczki potrafią oczarować nie tylko pasjonatów historii, to miasto ma w sobie tyle atmosfery, że zachwyci każdego, kto lubi spokojne spacery, piękną architekturę i autentyczny portugalski klimat.
Starówka
Najważniejsza część miasta to urokliwa starówka otoczona klimatycznymi, tradycyjnymi kamieniczkami, pomiędzy którymi skrywa się wiele ciekawych zabytków i atrakcji. Warto zanurzyć się w wąskich, brukowanych uliczkach historycznego centrum i pozwolić, by samo prowadziło nas dalej.
Idąc z dworca, jako pierwsza ukaże wam się charakterystyczna wieża celna z napisem "Aqui Nasceu Portugal", co oznacza "tu narodziła się Portugalia". To symboliczny punkt miasta, obecnie wciśnięty pomiędzy portugalskie, wykafelkowane kamieniczki.
Bazylika São Pedro
Wieża celna
Następnie dochodzimy do większego placu z fontanną. Po lewej stronie, pomiędzy zabudową, wyrasta Bazylika São Pedro, natomiast z prawej odchodzi wąska uliczka prowadząca w głąb starówki. W kamieniczkach znajdują się małe sklepiki z pamiątkami, restauracje i kawiarnie, ale nie brakuje też opuszczonych miejsc, zabitych deskami. Nie wyglądały na zamknięte tylko po sezonie, raczej na takie, które stoją puste od lat. Trochę dziwnie się na to patrzyło, bo naszym zdaniem Guimarães ma ogromny potencjał turystyczny, a mimo to widać tu kontrast między zadbanymi a porzuconymi budynkami. Co ciekawe, nawet w listopadzie było tu sporo turystów.
Krążąc między uliczkami, docieramy do głównego placu Largo da Oliveira. To jedno z najpiękniejszych miejsc w całym Guimarães. Znajduje się tu Igreja de Nossa Senhora da Oliveira, gotycki pomnik Padrão do Salado z 1340 roku, wzniesiony z inicjatywy króla Alfonsa IV na pamiątkę zwycięstwa w bitwie pod Río Salado, a także Museu de Alberto Sampaio oraz liczne restauracje ze stolikami wystawionymi na zewnątrz. Cały plac otaczają malownicze, ciekawie zdobione kamieniczki.
Pomnik Padrão do Salado
Igreja de Nossa Senhora da Oliveira
Przechodząc pod arkadami dawnego ratusza, trafiamy na kolejny uroczy plac - Praça de São Tiago. Stąd już niedaleko do budynku władz miasta, Câmara Municipal de Guimarães, który dawniej pełnił funkcję klasztoru. Ratusz można zwiedzać bezpłatnie, łącznie z ogrodem i pięknymi krużgankami.
Câmara Municipal de Guimarães
Jardim do Carmo
Płynnie przechodzimy dalej przez starówkę, aż wychodzimy w okolice kolejnych atrakcji, przy spokojnym i bardzo urokliwym Jardim do Carmo. Po lewej stronie ciągnie się rząd pięknych, białych kamieniczek z tradycyjnymi balkonami, które idealnie wpisują się w klimat tego miejsca. Po prawej natomiast wznosi się Igreja de Nossa Senhora do Carmo, kościół ozdobiony przepięknym azulejosowym panelem przedstawiającym Matkę Bożą. Tuż obok kościoła znajduje się Dom Opieki Santa Estefânia, spokojny kompleks o jasnych murach, który nadaje temu zakątkowi jeszcze bardziej kameralnego charakteru.
Azulejo na kościele Nossa Senhora do Carmo
Dom Opieki Santa Estefânia
Pałac Książąt Bragança i Zamek Guimarães
Kolejnymi punktami, których absolutnie nie można pominąć podczas wizyty w Guimarães, są Pałac Książąt Bragança oraz Zamek Guimarães - jedne z najstarszych zabytków nie tylko w mieście, ale i w całej Portugalii.
Pałac Książąt Bragança (Paço dos Duques de Bragança) to imponująca średniowieczna rezydencja pierwszych książąt Bragança, położona w historycznym centrum miasta, tuż obok zamku. Budynek zachwyca swoją surową, zamkową formą, wielkimi kominami oraz rozległym dziedzińcem. Wnętrza pałacu można zwiedzać - zobaczycie tu odrestaurowane komnaty, tradycyjne królewskie meble, gobeliny, zbroje i elementy wyposażenia, które przenoszą odwiedzających w czasy średniowiecznej Portugalii.
Zaledwie kilka kroków dalej wznosi się Zamek Guimarães, powszechnie uznawany za kolebkę Portugalii. To właśnie z tym miejscem łączy się historia pierwszej portugalskiej dynastii oraz narodzin państwa. Zamek ma zaskakująco złożoną i nie do końca jednoznaczną historię, a jego powstanie przypisuje się charyzmatycznej hrabinie Mumadonie, która w X wieku zainicjowała budowę pierwszych umocnień. Dziś można spacerować po murach, wejść na baszty i podziwiać panoramę miasta.
Dokładne informacje o godzinach otwarcia, cenach biletów oraz możliwościach zwiedzania znajdziecie na oficjalnej stronie: link do strony pacodosduques.gov.pt
W sąsiedztwie obu obiektów, na terenie otaczającego je parku, znajduje się również malutka kaplica São Miguel do Castelo, znana z legendy o chrzcie pierwszego króla Portugalii, Alfonsa I. Nieco niżej położona jest kolejna niewielka świątynia - kaplica Santa Cruz. Idąc dalej w stronę parku, można dostrzec klasztor de Santo António, wraz z przylegającą do niego kaplicą.
Trybunał Sądowy
Tribunal Judicial de Guimarães to okazały, reprezentacyjny budynek administracyjny położony przy obszernym placu Largo Condessa da Mumadona. Jego nowoczesna, monumentalna bryła wyróżnia się na tle historycznej zabudowy miasta, tworząc ciekawy kontrast z pobliskimi średniowiecznymi zabytkami. Z placu rozciąga się również widok na górujący nad miastem Pałac Książąt Bragança, co dodatkowo podkreśla znaczenie tej części Guimarães.
To właśnie na placu przed Trybunałem często odbywają się różne wydarzenia publiczne jak zgromadzenia, manifestacje czy strajki - dlatego miejsce to bywa pełne lokalnego życia i stanowi ważny punkt na mapie miasta.
Wycieczka po murach - Muralhas de Guimarães
Tuż przy placu Largo Condessa da Mumadona rozpoczyna się fragment dawnych murów obronnych Guimarães. To jedna z ciekawszych atrakcji miasta, ponieważ część murów została udostępniona do zwiedzania. Prowadzi po nich specjalnie wyznaczona metalowa kładka, dzięki której można przejść górną częścią fortyfikacji i zobaczyć miasto z nieco innej perspektywy.
Spacer po murach jest krótki, ale bardzo klimatyczny - pozwala poczuć średniowieczny charakter Guimarães i zobaczyć, jak niegdyś wyglądała obrona miasta. Kładka kończy się w pobliżu kolejnego ważnego punktu na mapie miasta: Igreja e Oratórios de Nossa Senhora da Consolação, jednego z najpiękniejszych kościołów Guimarães, z charakterystyczną fasadą i ogrodem rozciągającym się przed świątynią.
Igreja e Oratórios de Nossa Senhora da Consolação
Kościół Santos Passos, znany również jako Igreja e Oratórios de Nossa Senhora da Consolação, to XVIII-wieczna barokowa świątynia katolicka, będąca jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów Guimarães. Fasada kościoła pokryta jest charakterystycznymi biało-niebieskimi azulejos, które nadają budowli wyjątkowego portugalskiego klimatu.
Obiekt powstał w miejscu dawnej kaplicy, która uległa zniszczeniu, a wraz z kościołem w XVIII wieku wybudowano pięć oratoriów przedstawiających mękę Chrystusa. W 1993 roku cały kompleks został wpisany na listę zabytków chronionych przez rząd Portugalii, a następnie w 2001 roku znalazł się w granicach historycznego centrum Guimarães, objętego ochroną UNESCO.
Kościół odgrywa ważną rolę w lokalnych uroczystościach religijnych i procesjach, będąc jednym z kluczowych miejsc kultu w mieście. Tuż przed nim rozciągają się trzy prostokątne, starannie utrzymane ogrody pełne kwiatów i przycinanych krzewów, których układ i kolorystyka zmieniają się wraz z porami roku. Zielona przestrzeń wprowadza wyjątkowy spokój i doskonale komponuje się z monumentalną fasadą świątyni. Wejście do kościoła jest bezpłatne, dlatego warto zajrzeć do środka, by zobaczyć piękne barokowe wnętrze i poczuć atmosferę miejsca, które od wieków odgrywa ważną rolę w duchowym życiu mieszkańców Guimarães.
Kościół św. Franciszka oraz klasztor
W drodze powrotnej na dworzec warto zatrzymać się przy kościele św. Franciszka (Igreja de São Francisco) oraz sąsiadującym z nim klasztorze. Już sama fasada klasztoru, pokryta mozaiką i błękitnymi azulejos, wyróżnia się na tle okolicznych zabudowań i od razu przyciąga wzrok.
Wnętrze kościoła zdecydowanie warto zobaczyć, ponieważ ściany zdobią rozległe kompozycje azulejos, a bogato złocony ołtarz w stylu barokowym zachwyca detalami i kunsztem wykonania. Wstęp do kościoła jest płatny i wynosi 2 €.
Kolejka na Penha
Poza historycznym centrum Guimarães, pełnym zabytków i klimatycznych zaułków, warto wybrać się również na jedną z najbardziej widokowych atrakcji miasta. czyli wzgórze Penha. Na sam szczyt dostaniecie się kolejką linową Teleférico da Penha, która sama w sobie stanowi ciekawą atrakcję i pozwala podziwiać okolicę z zupełnie innej perspektywy. Przejazd w jedną stronę trwa niecałe 10 min. Godziny kursowania kolejki różnią się w zależności od sezonu, dlatego najlepiej sprawdzić je na oficjalnej stronie: link do strony turipenha.pt.
Na górze czeka na was nie tylko wspaniała panorama miasta (m.in. punkt widokowy Vista Panorâmica de Guimarães), ale też kilka ciekawych miejsc, takich jak Santuario de Nossa Senhora do Carmo da Penha, niewielka Capela de São Cristóvão z wieżą widokową oraz przejazdy lokalną kolejką turystyczną. To również świetne miejsce na spacer. Warto zatopić się w tutejszym lesie pełnym porośniętych ogromnych skałek i wspaniałych widoków. Na Penhę można wjechać także samochodem - na górze dostępne są parkingi, a nawet pole kempingowe, jeśli ktoś chciałby zatrzymać się tu na dłużej.
Gdzie zjeść
Carambola
Bardzo urokliwa i stosunkowo nowa kawiarnia, która znajduje się tuż przy wejściu na starówkę, tuż obok wspomnianej wcześniej wieży celnej Aqui Nasceu Portugal. To idealne miejsce na pierwszą przerwę podczas zwiedzania Guimarães. W Caramboli możecie zatrzymać się na pyszną kawę oraz świeżutkie portugalskie wypieki - pastéis de nata z nutą pomarańczy, mięciutkie bolo de Berlim, a także wiele innych słodkich przekąsek przygotowywanych na miejscu. Adres to: Alameda de São Dâmaso nº 4
Pregaria de Guimarães
Jeśli zgłodniejecie podczas zwiedzania miasta, warto wybrać się na tradycyjny portugalski przysmak, czyli kanapki z mięsem, serem i dodatkami. My mieliśmy okazję tu wpaść i z czystym sumieniem możemy polecić tę restaurację - wszystko było świeże, aromatyczne i bardzo sycące. Lokal znajduje się niedaleko wspomnianej wyżej kawiarni Carambola, więc świetnie sprawdzi się jako kolejny punkt kulinarny podczas zwiedzania. Adres to: Av. Dom Afonso Henriques 15
Podsumowanie
Guimarães to miasto, które zachowało swój niepowtarzalny klimat i wciąż skrywa bogatą historię widoczną na każdym kroku - w średniowiecznych murach, kościołach, placach i wąskich brukowanych uliczkach. To prawdziwa podróż do początków Portugalii. Naszym zdaniem zdecydowanie warto wybrać się tu choćby na jeden dzień, aby uciec od tłumów turystów w Porto, zobaczyć jedyną w swoim rodzaju starówkę oraz na chwilę zanurzyć się w wyjątkowej atmosferze miejsca, w którym "narodziła się Portugalia".
A jeżeli chcecie być na bieżąco z kolejnymi podróżniczymi inspiracjami to wpadajcie na naszego Instagrama!
@journeysjar
